Οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως η ευφυΐα δεν είναι μόνο γραμμένη στο DNA, αλλά είναι και μια επίκτητη δεξιότητα.
Όλοι έχουμε παρατηρήσει ότι κάθε παιδί, εκτός από ξεχωριστή προσωπικότητα, έχει και διαφορετικές ικανότητες από κάποιο αντίστοιχο της ηλικίας του. Άλλα συμπεριφέρονται ακριβώς όπως θα άρμοζε στο ηλικιακό διάστημα που διανύουν, άλλα δείχνουν πολύ πιο... προχωρημένα. Πέρα, όμως, από τις έμφυτες ικανότητες, τι είναι εκείνο που κάνει τα παιδιά να ξεχωρίζουν και να διακρίνονται αυτές οι διαφορές ανάμεσά τους; Ο εγκέφαλος ενός νεογέννητου ζυγίζει μόλις το 1/4 του βάρους του εγκεφάλου ενός ενηλίκου, γι’ αυτό και είναι ικανό να ελέγξει μόνο τις απολύτως απαραίτητες για τη ζωή λειτουργίες του οργανισμού του, δηλαδή την αναπνοή, το κλάμα, τον ύπνο και το φαγητό. Μέχρι το τέλος του πρώτου χρόνου, ο εγκέφαλος έχει τριπλασιαστεί σε μέγεθος. Έτσι, το παιδί αποθηκεύει πληροφορίες ανάλογα με τις εμπειρίες που βιώνει, και αρχίζει να τις χρησιμοποιεί κατά τη διαδικασία της μάθησης. Σύμφωνα με τους επιστήμονες και τις μελέτες που έχουν γίνει κατά καιρούς, σημαντική συμβολή στην ανάπτυξη του εγκεφάλου ενός παιδιού έχει και το περιβάλλον. Η ενεργός συμμετοχή των γονιών στη ζωή του παιδιού, και το κοινό τους ταξίδι στην ανακάλυψη του εαυτού του είναι τα καλύτερα που έχετε να κάνετε για να εξασφαλίσετε την προσωπική ευφυΐα του παιδιού σας. Σύμφωνα με έρευνες, τα μωρά που στερούνται την αγκαλιά και το παιχνίδι παρουσιάζουν «αδυναμία» στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, ενώ η αγάπη, το αγκάλιασμα και το παιχνίδι έχουν μια ισχυρή επίδραση στην ανάπτυξη της νοημοσύνης τους. Τι ονειρεύεστε για το παιδί σας; Να είναι χαρούμενο; Αισιόδοξο; Να έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του; Να νιώθει ότι το αγαπάνε; Τότε, θα έχετε ήδη ένα έξυπνο παιδί.
Η συνταγή της ευφυΐας
Πέρα από τις ειδικές συνθήκες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, υπάρχουν και κάποιοι γενικοί παράγοντες οι οποίοι θα μπορούσαν να θεωρηθούν πως ενισχύουν τη νοημοσύνη και οξύνουν το νου.
Η μουσική. Η επιστήμη έχει αποφανθεί ότι τα παιδιά πρέπει να μαθαίνουν από νωρίς τον κόσμο των ήχων. Τα μαθήματα μουσικής είναι ένας πολύ ευχάριστος τρόπος για να εξασκήσει σωστά ένα παιδί τον εγκέφαλό του και, όπως φαίνεται, τα οργανωμένα μαθήματα όχι μόνο ενισχύουν το δείκτη νοημοσύνης, αλλά συμβάλλουν και στη μετέπειτα ακαδημαϊκή απόδοση τού παιδιού. Πρόσφατη, μάλιστα, έρευνα του Πανεπιστημίου του Τορόντο έδειξε ότι τα παιδιά που διδάσκονται μουσική έχουν πολύ υψηλότερο IQ στην ενήλικη ζωή τους.
Ο θηλασμός. Το μητρικό γάλα αποτελεί βασική τροφή του εγκεφάλου, και η σημασία του είναι τεράστια σε διάφορες εκφάνσεις της ζωής του μωρού. Δανοί ερευνητές ανακάλυψαν ότι ο θηλασμός κάνει τα μωρά όχι υγιέστερα, αλλά και πιο έξυπνα: Μωρά που θήλασαν για εννέα μήνες είχαν υψηλότερο δείκτη νοημοσύνης.
Η άσκηση. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που πραγματοποίησαν καθηγητές του Πανεπιστημίου του Ιλινόις σε παιδιά Δημοτικού, οι αθλητικές επιδόσεις σχετίζονται άμεσα με την ακαδημαϊκή απόδοση. Η συμμετοχή σε ομαδικά αθλήματα ενισχύει την αυτοπεποίθηση, το ομαδικό πνεύμα και τις ηγετικές ικανότητες.
Η περιέργεια. Οι ειδικοί λένε ότι γονείς που δείχνουν την περιέργειά τους για πράγματα, γεγονότα και καταστάσεις, μαθαίνουν στα παιδιά τους να αναζητούν νέες ιδέες, δηλαδή τη γνώση και τη σημασία της.
Η σωστή διατροφή. Ως μηχανή, και μάλιστα η τελειότερη της φύσης, ο εγκέφαλος δεν μπορεί να λειτουργήσει σε πλήρη απόδοση χωρίς σωστά καύσιμα. Η σωστή διατροφή μπορεί να επηρεάσει την πνευματική και διανοητική ανάπτυξη, ειδικά στα δύο πρώτα χρόνια της ζωής τους. Σε πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε από γιατρούς του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, σε 191 παιδιά που τα παρακολούθησαν από τη βρεφική ηλικία μέχρι την εφηβεία, διαπίστωσαν ότι όσα κατά τη βρεφική ηλικία είχαν σοβαρή έλλειψη σιδήρου, είχαν χαμηλότερες επιδόσεις στα τεστ που αξιολογούσαν τις γνωστικές, μαθησιακές και νοητικές ικανότητες στις ηλικίες των 5 ετών, 11-14 ετών και 15-17 ετών.
Το παιχνίδι. Κι όμως, σύμφωνα με τους ειδικούς, ακόμη και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια μπορούν να οξύνουν το πνεύμα, όχι βέβαια τα βίαια που κάνουν το παιδί μοναχικό και αφηρημένο, αλλά εκείνα που απαιτούν στρατηγική σκέψη, αναπτύσσουν οργανωτικές ικανότητες και ενισχύουν το ομαδικό πνεύμα και τη δημιουργικότητα. Αντίστοιχα, τα εγκεφαλικά παιχνίδια, όπως το σκάκι, το sudoku ή τα σταυρόλεξα, αποτελούν μια πολύ καλή γυμναστική του εγκεφάλου, αφού ο παίκτης λύνει προβλήματα και παίρνει αποφάσεις.
(Επιμέλεια: Γιώτα Καρούζου)
